مکمل کلروفیل چیست؟ همه ما کلروفیل را از کتاب‌های دوران دبیرستان خود به‌عنوان رنگدانه و عامل ایجاد رنگ سبز در گیاهان که در فرایند فتوسنتز کمک می‌کند، می‌شناسیم. اما جالب است بدانیم این ماده در اشکال مایع، پودر یا قرص به‌صورت مکمل کلروفیل یا موضعی هم کاربرد دارد. تحقیقات نشان‌دهنده نقش کلروفیل در سم‌زدایی بدن، تقویت سیستم ایمنی و کمک به مراقبت از پوست است. در این مطلب قصد داریم ضمن معرفی کامل آن، فواید این ماده و همچنین عوارض احتمالی مصرف را مورد بررسی قرار دهیم.
مکمل کلروفیل چیست؟
در واقع مکمل کلروفیل به‌طور طبیعی در بسیاری از میوه‌‌ها و سبزیجات مانند کلم بروکلی، شاهی، شوید، سیب سبز، فلفل دلمه‌ای سبز، کاهو، نعناع، جعفری، ریحان، پیازچه و کدو سبز وجود دارد. اما برای اثربخش‌تر کردن فواید این ماده در بدن، مکمل کلروفیل نیز تولید می‌شود که می‌تواند به‌صورت خوراکی یا موضعی مورد استفاده قرار گیرد. این مکمل معمولا به شکل مایع، قرص یا کپسول در بازار عرضه می‌شود. نوع متداول آن به فرم مایع حاوی یک شکل نیمه مصنوعی و محلول در آب کلروفیل به نام کلروفیلین است که قدرت جذب بالایی در بدن دارد.
اما انواع پودر یا قرص از کلروفیل طبیعی تشکیل شده‌اند. نوع مایع، بسته به میزان توصیه شده توسط متخصص، به‌صورت خالص یا همراه آب قابل مصرف است. اما سایر انواع یعنی مکمل‌های پودری یا قرص و کپسول به‌دلیل میزان حلالیت کمتر و جذب پایین در بدن اولویت پایین‌تری برای مصرف دارند.
فواید مکمل کلروفیل برای سلامتی و حفظ بهداشت بدن
در حالت کلی استفاده از هر نوع مکمل غذایی باید توسط پزشک یا متخصص تغذیه تایید شود. ضمن اینکه باید توجه داشت که هیچ مکملی برای درمان بیماری تجویز نمی‌شود. این موضوع در مورد کلروفیل هم صادق است. اما مطالب مختلفی برای تاثیر این مکمل در سلامتی بدن وجود دارد، که البته در برخی موارد نیاز به انجام مطالعات بیشتری است.
کمک به بهبود کمبود آهن
برخی تحقیقات نشان می‌دهد که مکمل کلروفیل ممکن است به پیشگیری از کم‌خونی ناشی از فقر آهن در بدن کمک کند. هر چند تحقیقات در این زمینه بسیار محدود است، اما یک کارآزمایی بالینی انجام شده در سال ۲۰۱۹ بر روی مکمل‌های خوراکی حاوی کلروفیل و کلروفیلین آهن سدیم، تاثیر مثبت مصرف این مواد را بر افراد نشان داد. در این مطالعه گروهی از بزرگسالان و کودکان مبتلا به کم‌خونی فقر آهن با دوزهای کم، متوسط و زیاد مکمل به مدت یک ماه تحت درمان قرار گرفتند. در انتها بهبود خوبی در تعداد و سلامت گلبول‌های قرمز خون و همچنین سطح هموگلوبین همه افراد تحت آزمایش مشاهده شد.
کمک به پیشگیری از سرطان
مطالعات بسیاری در مورد نقش مکمل‌ها و مواد مغذی مختلف و از جمله کلروفیل در پیشگیری از سرطان انجام گرفته است. البته در مورد مکمل کلروفیل بیشتر مطالعات در این خصوص بر روی حیوانات بوده است . نتایج نشان می‌دهد که کلروفیل می‌تواند رشد و گسترش سلول‌های سرطانی را متوقف کند. علت این تاثیر مثبت، اثر آنتی‌اکسیدانی این ماده ذکر می‌شود. اما در سال ۱۹۹۷ مطالعاتی نیز به‌صورت محدود بر روی ۱۰۰ انسان در کشور چین انجام گرفت.
ساکنان منطقه تحت بررسی در این آزمایش به‌دلیل سطح بالای آفلاتوکسین و سموم در محصولات کشاورزی مصرفی، در معرض ریسک بالای سرطان کبد قرار داشتند. نتایج نشان داد که سطح آفلاتوکسین موجود در خون آن‌ها پس از مصرف کلروفیلین در وعده‌های غذایی به میزان ۵۵ درصد کاهش پیدا کرد. البته باید توجه داشت که حتی در صورت آزمایش موفقیت‌آمیز کلروفیل بر روی انسان، نمی‌توان این ماده یا هر نوع مکمل دیگری را به‌عنوان جایگزینی برای داروهای معمول درمان‌کننده سرطان به‌حساب آورد.
کمک به مراقبت بهتر از پوست
این تاثیر در یک مطالعه آزمایشی کوچک بر روی ۲۴ زن مبتلا به آکنه خفیف تا متوسط بررسی شده است. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که استفاده از کلروفیل به شکل موضعی بر روی ضایعه می‌تواند به درمان آن کمک کند. در این مطالعه گروه مورد آزمایش، بهبود مطلوبی در علائم آکنه پس از گذشت هشت هفته درمان را داشتند. بررسی دیگری در سال ۲۰۱۶ هم نشان داد که استفاده از کلروفیل به ضورت موضعی بر روی پوست می‌تواند به کاهش علائم پیری ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید کمک کند. البته بررسی بیشتر این نقش کلروفیل، نیاز به مطالعه بر روی تعداد بیشتری از افراد دارد.
مکمل کلروفیل , کمک به کاهش بوی بدن
تری متیل آمینوری (TMAU)، اختلالی است که کلروفیلین می‌تواند بر درمان آن تاثیر مثبت داشته باشد. در این حالت بدن نمی‌تواند ماده شیمیایی تری متیل آمین، عامل ایجاد بوی قوی در روده ، را به ماده‌ای بدون بو تبدیل کند. بنابراین بدن مبتلایان به این اختلال بوی تند ماهی می‌دهد. در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۴ بر روی افراد دارای این اختلال انجام شد، نشان داد که استفاده از مکمل خوراکی کلروفیل می‌تواند تاثیر قابل ملاحظه‌ای در درمان آن و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی این افراد داشته باشد. به همین ترتیب این مکمل بوی بد ادارار و مدفوع بیماران دارای بی‌اختیاری را نیز کاهش می‌دهد.
عوارض جانبی مکمل کلروفیل
هر چند این مکمل در دسته انواع بی‌خطر قرار می‌گیرد، با این حال ممکن است در برخی افراد عوارض جانبی خفیفی را ایجاد کند. مواردی مانند گرفتگی معده، اسهال، حرکات شل روده، خارش پوستی خفیف از این دسته‌اند. همچنین مصرف مکمل کلروفیل می‌تواند واکنش‌های آلرژیک مانند کهیر، تنگی نفس، سرگیجه، حالت تهوع، تپش قلب یا تورم را نیز بوجود آورد. در هر حال استفاده از آن باید با تجویز پزشک انجام گیرد.
مکمل کلروفیل ،ناشناسی که باید آن‌را بیشتر شناخت
بعضی مواد در عین آشنا بودن، کاربردهای خاصی دارند که لازم است با کمی جستجو در مورد آن‌ها بیشتر بدانیم. کلروفیل یکی از آن‌هاست که شاید بیشتر ما آن‌را تنها به‌عنوان رنگدانه فتوسنتز کننده در گیاهان می‌شناختیم. اما مکمل کلروفیل که با لطف متخصصان به شکل خوراکی در بازار موجود است، اثرات مثبت بسیاری بر بدن دارد.
هر چند نمی‌توان آن را به‌عنوان اکسیر سلامتی به‌حساب آورد، اما مانند هر مکمل دیگری در صورت مصرف صحیح و طولانی مدت می‌تواند تاثیرگذار باشد. البته باید توجه داشت که این تاثیر از هر فرد به فرد دیگر متفاوت است و تنها وقتی می‌تواند نتایج مطلوبی داشته باشد که با در نظر گرفتن کلیه جوانب سلامتی بدن توسط یک فرد متخصص تجویز و مورد استفاده قرار گیرد.
مراجع:
