تبلیغات هیچ‌وقت در خصوص ضرر مصرف شیر گاو چیزی به ما نگفته‌اند و همیشه شیر گاو را یک منبع سالم حیوانی و حتی بخش مهمی از هر رژیم غذایی معرفی کرده‌اند. پشت صحنه این کمپین‌های تبلیغاتی حقایق تاریک پنهانی بسیاری دارد. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف شیر گاو با افزایش خطر ابتلا به سرطان، بیماری قلبی، چاقی و … برابر است. بدتر آنکه صنعت لبنیات تشنه سود، ظلم به حیوانات در طی فرایند تولید شیر و هزینه‌های زیست محیطی تولید آن‌را پنهان می‌کند. حقایق موجود در مورد ضرر مصرف شیر گاو ، اصلی است که گیاهخواران با تکیه بر آن استفاده از انواع شیرهای گیاهی را توصیه می‌کنند.
ضرر مصرف شیر گاو ؛آنچه باید بدانید
بهتر است در اینجا کمی دورتر از تبلیغات صنایع لبنی که شیر گاو را اکسیر سلامتی می‌دانند، حرکت کرده و به واقع ببینیم آیا این محصول آن‌طور که می‌گویند، دوست بدن است؟ شاید بعد از خواندن این موارد راه دیگری را پیش بگیریم!
1-مشکل عدم تحمل لاکتوز
انسان تنها موجودی است که شیر گونه‌های حیوانی را حتی تا بزرگسالی هم استفاده می‌کند. این در حالی است همان‌طور که شیر مادر برای تکامل رشد و تغذیه نوزاد انسان در همان سنین استفاده می‌شود، شیر تولیدی گاو هم تنها برای تغذیه گوساله‌ها و مطابق ساختار بدنی آن‌ها تولید شده است. به همین دلیل بسیاری از افراد که آنزیم گوارشی لاکتاز را در بدن‌شان ندارند، قادر به هضم شیر گاو نیستند و در نتیجه مشکلی به نام عدم تحمل لاکتوز برای آن‌ها پیش می‌آید.
طبق آمار 36 درصد از آمریکایی‌ها یعنی نزدیک به 118 میلیون نفر در هضم لاکتوز مشکل دارند و این موضوع باعث شده که بعضی کارشناسان تغذیه خواستار حذف لبنیات از رژیم غذایی آن‌ها به عنوان یک محصول مفید شوند.
2-درصد بالای چربی‌های اشباع در شیر گاو
همه محصولات لبنی حیوانی حاوی سطوح بالایی از چربی‌های اشباع شده هستند که می‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهند. مطالعه انجام شده بر روی عادت غذایی بیش از دویست هزار نفر نشان داده است که حذف لبنیات و جایگزینی چربی آن با نوع اشباع نشده گیاهی خطر ابتلا به بیماری قلبی را تا 24 درصد کاهش می‌دهد.
این چربی‌های اشباع که در شیر پرچرب حداکثر مقدار خود را دارند باعث افزایش کلسترول خون می‌شوند. نکته‌ای که نتیجه سوء آن بر ابتلا به سکته قلبی مشخص است. در عین حال شیرهای گیاهی انتخاب خوبی برای جایگزینی در این میان به حساب می‌‌آیند.
3-کاهش تراکم استخوان
یک ضرر مصرف شیر گاو که مورد بحث و مطالعه بسیار بوده است، تاثیر آن بر شکستگی استخوان بر خلاف تبلیغات فراوان در این خصوص است. به واقع نکته عجیبی است اگر بدانیم برخی تحقیقات نشان از کاهش استحکام و تراکم استخوان‌ها در زنانی است که بیش از سه لیوان شیر در روز مصرف می‌کنند.
4-افزایش خطر ابتلا به سرطان
خطر ابتلا به سرطان پروستات به عنوان یکی از انواع بیماری‌های عامل مرگ و میر مردان، با مصرف شیر افزایش می‌یابد. زیرا مطالعات نشان‌دهنده تکثیر سلول‌های سرطانی در اثر مصرف شیر گاو است. از طرفی بسیاری از تحقیقات ارتباطی مثبت بین مصرف شیر گاو و افزایش خطر ابتلا به سرطان تخمدان را یافته‌اند. یک بررسی در سال 2000 نشان داد نرخ ابتلا به این سرطان در زنانی که دو یا چند لیوان شیر گاو در روز مصرف می‌کنند، تا 44 درصد نسبت به سایر زنانی که به طور مرتب شیر نمی‌نوشند، کمتر است.
5- تحریک آکنه و مشکلات پوستی
مصرف لبنیات حیوانی و بویژه شیر گاو به دلیل هورمون‌های طبیعی موجود در آن باعث تحریک و بدتر شدن آکنه می‌شود. از طرفی برخی هورمون‌های رشد مصنوعی که ممکن است برای افزایش تولید شیر به گاوها داده شوند نیز می‌توانند به عنوان محرک در این بین عمل کنند.
مصرف شیر گاو یک ظلم آشکار به حیوان
متاسفانه صنعت لبنیات به بدترین شکل گاوها را استثمار می‌کند. شیرهای تولید شده در دامپروری‌ها، اکثرا مکان‌هایی هستند که حیوانات برای تمام عمر در کمترین فضا بدور از سرسبزی طبیعت نگهداری می‌شوند. گاوها برای اولین بار و زمانی‌که کمی بیش از یکسال دارند، با لقاح مصنوعی باردار می‌شوند. دورانی که پس از سپری شدن آن و بدنیا آمدن گوساله، طی 48 ساعت فرزند از مادرش جدا می‌شود تا صنعت لبنیات به جای آن بتواند شیر را داخل بطری کرده و به مصرف انسان برساند.
این جدایی بی‌رحمانه باعث می‌شود که مادران ساعت‌ها یا حتی روزها پس از جدایی، برای نوزادشان سوگواری کنند. گاوها به مدت 9 ماه دوشیده شده و مدت کوتاهی بعد، دوباره فرایند لقاح مصنوعی تکرار می‌شود. آن‌ها را به مدت سه تا پنج سال در این چرخه نگاه می‌دارند تا حداکثر بهره‌وری از گاوها حاصل شود. بعد از آن نیز آن‌قدر حیوان ضعیف و فرسوده شده که در نهایت به سمت کشتارگاه می‌رود. سرنوشت گوساله‌ها هم بهتر از مادرشان نیست و به خصوص جنس نر، برای کشتار و مصرف گوشت و ماده‌ها هم همانند مادر برای تولید شیر و تکرار چرخه ظالمانه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
جلوگیری از ضرر مصرف شیر گاو با جایگزینی آن
آنچه گفته شد مشخص می‌کند که شیر گاو به دلایل مشکلات سلامتی، ظلم به حیوان و موارد زیست محیطی ناشی از پرورش گاوها، نیاز به جایگزینی دارد. موضوعی که تنها افراد مطلع و آگاه آن‌را انتخاب می‌کنند. اما سوال اینجاست، وقتی شیرهای گیاهی با مواد مغذی سرشار وجود دارند، آیا بهتر نیست همه ما و نه تنها گروهی خاص آن‌ها را جایگزین شیر گاو کنیم؟ نگاهی به انواع متداول موجود در بازار شیرهای گیاهی به ما گوشزد می‌کند که این کار بسیار ساده و البته دوستدار سلامتی ماست. پس خودتان قضاوت کنید.
شیر بادام: یکی از محبوب‌ترین شیرهای گیاهی که دارای کلسیم بیشتری به نسبت شیر گاو است و با داشتن انواع ویتامین‌ها از جمله ویتامین E همچنین چربی سالم، خطر بیماری قلبی را کاهش می‌دهد.
شیر نارگیل: شیری با طعمی قوی که در صورت اضافه شدن به قهوه یا چای نوشیدنی بسیار لذیذی را در اختیار شما قرار می‌دهد. این شیر دارای خاصیت ضد التهابی و تقویت سیستم ایمنی است و باعث سلامت پوست و مو می‌شود.
شیر جو دوسر : این شیر حاوی سطوح بالایی از ریبوفلاوین، کلسیم، فسفر و ویتامین های A و D است. شیری بدون لاکتوز و گلوتن که بدلیل فیبر بالای خود در کاهش کلسترول و بیماری‌های قلبی عروقی تاثیر بسیاری دارد. وجود ویتامین B12 و آهن در آن، شیر جو دو سر را برای افراد دارای کم‌خونی به یک گزینه مناسب تبدیل کرده است.
شیر سویا : جزء اولین شیرهای گیاهی که به عنوان جایگزین شیر گاو در جهان مطرح شد. از نظر تغذیه‌ای خواصی مشابه شیر گاو کم چرب دارد، ضمن اینکه منبع خوبی از آمینواسیدهای ضروری و پروتئین است. این شیر تعادل خوبی از نظر کربوهیدرات و چربی دارد و به عنوان یک ماده مغذی جایگزین می‌تواند نیازهای بدن را تامین کند.
شیر فندق: مصرف شیر فندق باعث سلامت استخوان‌ها، ماهیچه‌ها، قلب و معده می‌شود. علاوه بر آن در کنترل کلسترول، قند خون، التهابات و علائم یائسگی هم نقش دارد. نداشتن لاکتوز و دارا بودن انواع مواد مغذی مانند مواد معدنی، ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و کاروتنوئیدها این شیر را به جایگزین مناسبی برای شیر گاو تبدیل کرده است.
آنچه ما می‌توانیم انجام دهیم
استفاده از جایگزین‌های گیاهی محصولات لبنی حیوانی یک راه فوق‌العاده برای کاهش ظلم و رنجی است که به گاوها تحمیل می‌شود. به لطف مواد غذایی مانند پنیرهای گیاهی، شیرهای گیاهی، کره گیاهی دیگر نیازی به حذف لبنیات از رژیم غذایی نداریم. پس بیایید با هم در ساختن آینده‌ای دوستدار طبیعت و در صلح با حیوانات، تغییر دهنده چرخه ناسالم مصرف محصولات لبنی و شیر گاو باشیم.
مراجع:
