سوسیس گیاهی و کالباس حیوانی محصولات آماده مصرفی هستند که در سبد مصرف بسیاری از خانواده‌ها قرار دارند و کاملا غیر فرآوری شده و بدون مواد افزودنی‌اند. مواد غذایی آماده و فرآوری شده که بارها در مورد مضرات آن‌ها به‌دلیل نوع فرآوری، وجود افزودنی‌های صنعتی و نداشتن بار تغذیه‌ای مناسب صحبت شده است را قطعا می‌شناسید. البته اگر دوستدار حیوانات و پیرو سبک تغذیه‌ای گیاهخواری هم باشید، بکار بردن گوشت حیوانی در آن‌ها موضوعی غیر قابل چشم‌پوشی است.
اما با کمی دقت به فروشگاه‌ها و کالاهای‌شان، حتما با سوسیس گیاهی هم آشنا شده‌اید. ماده غذایی سالم تهیه شده از مواد گیاهی و طبیعی که بدون گذاشتن عوارض بد بر سلامت بدن، می‌تواند جایگزین مناسبی برای انواع متداول آن در بازار باشد.
اما چرا این ماده غذایی اولویت اول جایگزینی برای سوسیس‌های تهیه شده از گوشت حیوانات است و چه فوایدی برای بدن ما دارد؟
سوسیس و تاریخچه مصرف آن در جهان
سوسیس از سال‌ها دور به عنوان غذای مورد علاقه رومیان باستان و یونیان به حساب می‌آمده است. اما طبق گفته مورخان برای اولین بار حدود 5000 سال پیش این ماده غذایی در سومر، که اکنون به نام عراق شناخته می‌شود، مورد استفاده قرار گرفت. البته هدف اصلی مردم در آن زمان از تهیه سوسیس، نگهداری گوشت از این طریق بود. اما همان‌طور که می‌بینیم، این محصول در حال حاضر بسیار پر طرفدار است و به عنوان یک ماده غذایی در دسترس و آماده پخت مصرف می‌شود.
ماده تشکیل دهنده سوسیس‌های معمولی، گوشت حیوانات، چربی و افزودنی‌های مختلف است که در لایه‌ای از روده حیوان یا مواد مصنوعی مانند سلولز قرار می‌گیرند. موادی که در انواع گیاهی به شکلی متفاوت با ترکیبات گیاهی جایگزین می‌شود.
مضرات مصرف سوسیس‌های حیوانی
بارها شنیده‌اید که سوسیس حیوانی یک گوشت فرآوری شده است و وجود نگهدارنده‌های مصنوعی موجود در آن مضرات اثبات شده‌ای مثل سرطان، فشار خون بالا، افزایش وزن و مشکلات قلبی در درازمدت دارد. جدا از این موارد شرایط بد نگهداری حیوانات در اکثر مزارع صنعتی تولید کننده گوشت و اثرات زیست محیطی ناشی از این نوع فعالیت نیز موضوعاتی مهم و البته کمتر مورد توجه هستند . نکاتی که هر یک خلاف سبک زندگی صلح با حیوانات و طبیعت است. به همین جهت در سال‌های اخیر برای کاهش این اثرات، حرکت به سمت مصرف محصولات گیاهی شتاب بیشتری گرفته است.
مطالعه انجام شده در سال 2018 توسط محققان دانشگاه آکسفورد نشان داده است که تغییر سبک زندگی به سمت استفاده هر چه بیشتر از مواد گیاهی بزرگترین حرکتی است که هر فرد برای کاهش اثرات سوء بر محیط زیست خود می‌تواند انجام دهد. در حال حاضر بسیاری از افراد با این هدف، فعالیت‌های بسیاری در مورد جایگزینی محصولات حیوانی و از جمله سوسیس‌های متداول موجود در بازار انجام داده‌اند. بر همین اساس انتظار می‌رود تا سال 2027 بازار انواع گوشت‌های گیاهی در جهان به 16 میلیارد دلار برسد. موضوعی که جای بسی خوشحالی دارد.
سوسیس گیاهی و ترکیبات آن
در این نوع سوسیس به‌جای گوشت حیوانی از پروتئین‌های گیاهی برای بدست آوردن بافتی مشابه انواع متداول در بازار، استفاده می‌شود. سوسیس‌های گیاهی از ترکیبات غنی پروتئینی مانند سویا، گلوتن گندم، حبوبات، آجیل و سبزیجات مختلف تولید می‌شوند. علاوه بر آن اغلب حاوی ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌هایی هستند تا مزه و بافتی مانند انواع حیوانی را داشته باشند.
اما اگر بخواهیم به صورت جزئی‌تری ترکیبات موجود در سوسیس‌های گیاهی را بررسی کنیم، باید به این موضوع توجه شود که شرکت‌های مختلف، فرمولاسیون‌های متفاوتی را برای این منظور بکار می‌برند. با این حال متداول‌ترین ترکیب مورد استفاده در سوسیس‌های گیاهی برندهای معتبر تولید ایران ویژه گیاهخواران شامل پروتئین گیاهی بافت‌دار، روغن مایع خوراکی، تخم مرغ، صمغ خوراکی، ادویه‌جات (فلفل قرمز، فلفل سیاه، تخم گشنیز)، نمک تصفیه شده خوراکی، رنگ طبیعی پاپریکا و آب است.
به همین ترتیب برای افراد وگان نیز مواد تشکیل‌دهنده سوسیس گیاهی شامل روغن مایع آفتابگردان، نشاسته گندم، گلوتن گندم، آرد گندم، فیبر گندم، فلفل دلمه‌ای، پروتئین بافت‌دار گندم، ادویه‌جات، نمک، کاراگینان (بافت دهنده)، سیر، دکستروز، لاکتات سدیوم، رنگ طبیعی پاپریکا، آب، دی استات سدیم می‌شود.البته بر حسب نوع محصول، در برخی از ترکیبات، قارچ و فلفل دلمه، پنیر گیاهی یا ادویه‌جات دیگر مانند فلفل سیاه و جوز هندی نیز اضافه می‌شود.
سوسیس گیاهی چه فوایدی دارد؟
از آنجا که در ترکیب سوسیس‌های گیاهی از پروتئین‌هایی مثل نخود، سویا و گندم تولید می‌شوند، نیازهای تغذیه‌ای گیاهخواران در این خصوص را برطرف می‌کنند. از طرفی حاوی چربی اشباع و کلسترول کمتری نسبت به انواع حیوانی هستند و از این بابت به عنوان جایگزینی مناسب به حساب می‌آیند. نکته مهم اینجاست که سوسیس‌های حیوانی متداول در بازار همان‌طور که بارها گفته شده است، جزو مواد سرطان‌زای درجه یک طبقه‌بندی می‌شوند. این در حالی‌ست که سوسیس‌های گیاهی به دلیل نوع مواد تشکیل‌دهنده‌شان بسیار سالم و مغذی هستند و خطری برای سلامت بدن ندارند.
اما اگر از دیدی بزرگتر بخواهیم به موضوع نگاه کنیم، جایگزین‌های گیاهی محصولات حیوانی به‌دلیل عدم استفاده از مزارع صنعتی پرورش حیوانات در فرایند تولیدشان، اثرات زیست‌محیطی کمتری دارند و به عبارتی دوستدار طبیعت به‌حساب می‌آیند.
بهترین برندهای سوسیس گیاهی در بازار ایران
سوسیس‌های گیاهی برای کباب کردن، سرخ کردن یا پختن مناسب هستند و میتوانید آن‌ها را برای درست کردن انواع غذاها مورد استفاده قرار دهید. انتخاب رو به رشد برندها با طعم‌های مختلف در بازار، گزینه‌های زیادی را برای برنامه‌ریزی وعده‌های غذایی بدون گوشت به مصرف‌کنندگان و به‌خصوص گیاهخواران فراهم می‌کند. اما در بازار ایران دو برند شاخص وجود دارد که میتوانید محصولات‌شان را از فروشگاه‌ها تهیه و مصرف کنید:
برند نوپرو: محصولات شاخص این برند، سوسیس‌های گیاهی پرو وگان، فرانکفورتر، آلبرتا (قارچ و فلفل دلمه)، پاپریکا (فلفل دلمه رنگی)، میلانو، گودا و کراکف است.
آسوده‌سازان: که محصولاتی مانند سوسیس گیاهی هات داگ، کوکتل گیاهی را تولید می‌کند.
البته علاوه بر این دو شرکت، سوسیس گیاهی دودی برند چیمن و گوویندا هم در بازار موجود است.
سوسیس گیاهی جایگزینی سالم و دوستدار طبیعت
شاید برای افرادی که به‌دنبال جایگزین‌های سالم در تغذیه روزانه‌شان هستند، استفاده از محصولات گیاهی مناسب‌ترین راه به‌حساب آید. از طرفی در برخی موارد مقاومت در مقابل نخوردن فست‌فودهایی مثل سوسیس‌های حیوانی احتمالا بسیار سخت است. به همین دلیل سوسیس گیاهی می‌تواند انتخاب و اولویت اول به حساب آید.
هیچ کس نمی‌خواهد سلامت خود را به‌خاطر یک هوس زودگذر از دست بدهد پس چه بهتر که از همین امروز شروع کنیم. اگر نمی‌خواهید انواع سوسیس‌های گیاهی را با دستور‌العمل‌های خانگی تهیه کنید، فروشگاه اینترنتی کاکوتی امکان تهیه آن‌ها را در طعم‌های مختلف برایتان فراهم کرده است. فراموش نکنید سلامتی گوهر گرانبهایی است که آن‌را باید به بهترین شکل حفظ کرد.
مراجع:
