سویا یکی از محصولات گیاهی پر مصرف در رژیم غذایی کشورهای آسیایی است که پروتئین آن جایگزین مناسبی برای پروتئین های حیوانی در رژیم گیاه خواری و وگن محسوب می‌شود. اگر چه این دانه خواص فراوانی دارد و سرشار از کلسیم، آهن، روی و اسید آمینه است با این حال عوارضی در مصرف بیش از اندازه آن دیده شده که بهتر است به آن توجه شود. مواردی مثل عدم تعادل هورمونی، آلرژی و تحریک سلول‌های سرطانی که چالش‌هایی را در بین علاقمندان به مصرف آن بوجود آورده است. نگاهی به این عوارض و هر چه در این مورد باید رعایت کنیم دید شما را در نحوه مصرف سویا بازتر می کند.

سویا و امکان تداخل در هورمون تیروئید
سویا ممکن است اختلال کم کاری تیروئید را در افراد مبتلا بیشتر کند. در این حالت فرد احتمالا به تشدید بیماری گواتر و یا خود ایمنی تیروئید مبتلا می‌شود بخصوص وقتی سطح ید در بدن فرد پایین باشد، این خطر بیشتر می‌شود.
طبق مطالعاتی که انجام شده است، ماده‌ای به نام ایزوفلاون در سویا وجود دارد که از فعالیت آنزیم تیروئید پراکسیداز که برای سنتز هورمون تیروئید نیاز است جلوگیری می‌کند. پس، موقع مصرف مقدار زیاد پروتئین سویا خطر کم کاری تیروئید یا تشدید آن وجود دارد. همینطور دیده شده افرادی که برای درمان کم کاری تیروئید قرص لووتیروکسین مصرف می‌کنند،  استفاده از محصولات سویا در روند درمانی آنها تداخل ایجاد می‌کند. البته به نظر می‌رسد وجود ایزوفلاون سویا همراه با سطح کم ید در بدن عامل ایجاد این حالت است.

امکان عدم تعادل هورمون تستوسترون
تحقیقی بر روی 12 مرد به مدت 4 هفته که 56 گرم پروتئین سویا استفاده کردند انجام شد و نکته مهم آن کم شدن 19 درصدی میزان تستوسترون آنها بود. این موضوع شک‌هایی در تاثیر سویا بر باروری مردان را بوجود آورده است . مواردی که گفته‌های نقل شده‌ای است که بار دیگر مصرف سویا را با تردیدهایی روبرو کرده است.

امکان ایجاد آلرژی در افراد
مصرف بیش از اندازه سویا در کودکان و بزرگسالان می‌تواند حساسیت‌زا باشد. البته این حساسیت شدید و کشنده نیست. مواردی مثل گزگز دهان، اگزما یا خارش پوست، خس خس سینه، اسهال، معده درد، استفراغ یا قرمزی پوست علائمی هستند که گزارش شده است.پس اگر شما علایم حساسیت را در برخی مواد غذایی تجربه کرده‌اید، قبل از مصرف سویا حتما آزمایش حساسیت را انجام دهید تا خیالتان نسبت به این امر راحت شود.

امکان تحریک سلول‌های سرطانی
در اینجا باز هم ردپای ایزوفلاون سویا دیده می‌شود که احتمال می‌رود تکثیر سلول‌های سرطانی را در بدن افراد مستعد تحریک کند. این موضوع بخصوص در مورد سرطان پستان جای سوال است و به دلیل استروژن گیاهی موجود در سویا این حالت را ایجاد می‌کند. البته این موضوع یک احتمال است و حتی در برخی آزمایشات مشاهده شده که مصرف سویا می‌تواند کاهش دهنده خطر ابتلا به سرطان پستان نیز باشد. خوب.. این نکات ممکن است کمی برایتان گیج کننده باشد اما بهتر است تا انتهای این مقاله صبر کنید چون ما هم تا به این نقطه ابهام‌هایی که در مصرف سویا وجود داشته است را مطرح کردیم.

امکان خطر تشدید ابتلا به زوال عقل
نگران نشوید این احتمال را فقط در محصولات تخمیر نشده سویا (پخته و نپخته) مشاهده کرده اند که ایزوفلاون های موجود در سویا با تاثیر بر سلامت مغز خطر ابتلا به مشکلات موجود در این خصوص و زوال مغز را بیشتر می‌کند. به همین خاطر توصیه شده که اگر شما سابقه خانوادگی دمانس یا زوال عقل دارید مصرف سویا را با احتیاط در دستور کار خود قرار دهید.

بالاخره چه باید کرد؟!…
شاید در این نقطه شما هم شک و تردید در مصرف سویا به دلتان افتاده باشد اما نکته اصلی در اینجا مقدار روزانه استفاده آن است.بگذارید خیالتان را راحت کنیم.سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) اعلام کرده است که مصرف روزانه 25 گرم سویا کاملا بی خطر است و حتی این مقدار می تواند به کاهش سطح کلسترول کمک کند. پس:
نکته اول اینکه: مصرف بیش از 25 گرم در روز سویا توصیه نمی‌شود.
نکته دوم اینکه: متهم اصلی در ایجاد عوارض سویا همانطور که دیدید، ماده‌ای به نام ایزوفلاون بود. این ماده در محصولات تخمیر شده سویا وجود ندارد بنابراین اگر هنوز هم شک و تردید در مصرف سویا دارید، از محصولات تخمیر شده آن استفاده کنید.
و نکته آخر اینکه: اگر به هر دلیلی بیماری و یا حساسیت خاصی دارید که فکر می‌کنید مصرف سویا می‌تواند آن را تشدید کند، حتما پیش از مصرف با متخصص و پزشک خود در این زمینه مشورت کنید.
قبل از هر قضاوتی در مصرف سویا به یک کلمه بیشتر توجه کنید: اعتدال در مصرف

منبع : style craze