به ظاهر بازیافت پلاستیک، یك موضوع كاملا دوستدار محیط زیست به نظر میرسد. در هر حال هر چه هست استفاده مجدد از پلاستیك و جلوگیری از ضرر و زیانهای آن است. اما آیا واقعا این فرایند صد در صد به نفع ما كار میكند؟ و آیا شاید بهتر نیست به جای فكر كردن به بازیافت آن، اصلا پلاستیك را مصرف نكنیم؟ در این مقاله ناگفتههایی كه كمتر به آنها توجه كردهاید را بازگو میكنیم؛ نكاتی تفكر برانگیز كه در انتهای آن به مصرف و بكار بردن پلاستیك در زندگی روزمره خودمان به شكل دیگری نگاه خواهیم كرد.
نكته اول: اغلب مردم زبالههای خود را به شیوه مناسب تفكیك نمیكنند
یكی از مشكلات اصلی در تفكیك زبالهها همین عدم توجه به جداسازی مناسب پلاستیكها از مبدا مصرف است. اغلب ما دقت كافی در جداسازی پلاستیك را نداریم و به همین دلیل فرایند بازیافت با راندمان كمتری انجام میشود. حداقل این موضوع را در كشور خودمان به دفعات زیاد دیدهایم. مصرف كنندگانی كه اگر جزو دسته تفكیككنندگان زباله های خشك باشند، تفكیك پلاستیك را به درستی انجام نمیدهند و در كنار آن زبالهگردها و یا ماشینهای خاص زباله خشك را میبینیم كه جداسازی به شكل مناسب توسط آنها انجام نمیشود.
در نتیجه این امر مواجه با پلاستیكهایی در انتها خواهیم بود كه به شكل بی كیفیت و همراه مواد دیگر وارد چرخه بازیافت میشوند. نتیجه این موضوع تولید پلاستیك های بازیافتی بی كیفیت است.
نكته دوم: فرایندهای بازیافت پلاستیک اغلب ناكارآمد هستند
بسته به نوع كشور، فرایندهای پلاستیك در راندمانهای مختلف انجام میشوند. اما آنچه مسلم است، بهینه نبودن این فرایند در بسیاری از كشور و حتی ناكارآمد بودن آن است. فرایندهایی كه در بسیاری موارد به جای سود، ضرر مضاعف به محیط زیست وارد میكنند. متاسفانه كشور خودمان را در دسته مناسبی نمیتوانیم قرار دهیم؛ پس بهتر است در روند مصرف خودمان یك بازنگری داشته باشیم.
نكته سوم: برخی پلاستیكها اصلا قابل بازیافت نیستند
بسیاری از پلاستیكهایی كه ما روزانه مصرف میكنیم، اصلا برای بازیافت مناسب نیستند. به همین دلیل امكان دارد بخشی كه مناسب وارد شدن به چرخه بازیافت است نسبتا كم باشد و نتواند تاثیر قابل توجهی در حل مشكلات زیست محیطی ناشی از دفن این موارد در طبیعت داشته باشد. در اینجا باید گفت كه شاید اصلا كلمه بازیافت یك مرهم و مسكن موقت به نظر برسد نه راه حلی دائمی.
نكته چهارم:بازیافت پلاستیک و تركیبات آلی فرار آن
فرایند بازیافت پلاستیک مقادیر قابل توجهی تركیبات آلی فرار به محیط وارد میكند. تركیباتی كه در هنگام ذوب پلاستیكها آزاد میشوند و میتوانند برای سلامت انسان مضر هم باشند.
نكته پنجم:فرایند بازیافت پلاستیک به انرژی قابل توجهی نیاز دارد
در فرایند پلاستیك ذوب مواد در اثر حرارت اتفاق میافتد كه خود نیاز به انرژی بسیار بالایی دارد. این انرژی از طریق مصرف برق حاصل میشود كه خود حاصل سوختن و از بین رفتن بخشی از منابع سوختی در نیروگاههای حرارتی است. موضوعی كه تاثیر مثبت واقعی بازیافت را با علامت سوال روبرو میكند. البته فناوریهای پیشرفته استفاده از روشهای بازیافت انرژی را در حین فرایند مد نظر قرار میدهند تا انرژی حاصل از این فعالیت دوباره به چرخه بازگردد.
با این حال بسیاری از كشورها همچنان روشهای غیر پیشرفته و ارزان قیمتی برای بازیافت پلاستیك را استفاده میكنند كه در آنها نمیتوان میزان انرژی بالای مصرفی را نادیده گرفت.
نكته ششم: بازیافت پلاستیک زمانبر است
در اغلب اوقات كارگران بازیافت مجبور هستند زبالهها را به صورت دستی جدا كنند، موضوعی كه زمان بسیاری را صرف میكند. به نظرتان آیا این فعالیت ارزش این همه تلف شدن زمان را دارد؟
نكته هفتم: از نظر اقتصادی به صرفه نیست
تا حالا فكر كردهاید كه چرا صنعت بازیافت پلاستیك رشد كندی دارد؟ چون در بسیاری موارد این فعالیت هزینه بسیاری برای تولید پلاستیك بازیافتی برای صاحب صنعت در بر دارد. در نتیجه این موضوع شركتهای معتبر در این صنعت دخالت نمیكنند.
و..پشت پردههایی كه حقایق را روشن میكنند: دیگر به پلاستیك فكر نكنید!
خلاصه موضوعات گفته شده این بود كه پلاستیكها هر چند موادی پر مصرف در دنیای امروز هستند اما باید به دوران پادشاهی آنها پایان داد وقتی به خصوص متوجه میشویم كه پلاستیكها را فقط تا چند بار میتوان بازیافت كرد و تا ابد نمیتوان آنها را در این چرخه قرار داد. ضمن اینكه اكثر پلاستیكهای بازیافتی كیفیت چندانی ندارند و انرژی مصرفی آنها ظلم مضاعفی به سلامت محیط زیست است.
پشت پردههایی كه فقط به ما یك نكته را گوشزد میكند: لطفا پلاستیك مصرف نكنید یا حداقل كمتر مصرف كنید! جایگزینهای بهتری برای این موضوع وجود دارند. اگر با این جایگزینها آشنا نیستید حتما مطلب قبلی وبلاگ ما را با عنوان “با این روشها مصرف پلاستیك را كاهش دهید” مطالعه كنید.
مرجع: environmental-conscience