بسیاری از افراد خصوصا حامیان حیوانات، ممكن است رژیم غذایی وگن داشته باشند. اما رژیم غذایی بدون گوشت میتواند حیوانات خانگی را بیمار كند یا باعث مرگ آنها شود. شواهدی وجود دارد كه نشان میدهد رژیمهای غذایی كه محصولات حیوانی كمتری در آنها وجود دارد، میتوانند برای محیطزیست و سلامت انسان مفید باشند.
یك تحقیق جدید نشاندهندهی افزایش تعداد افرادی است كه به حیوانات خانگی خود غذاهای گیاهی یا وگن میدهند و یا علاقه دارند كه این كار را انجام دهند.
شكل دندانهای حیوانات و طول سیستم گوارشیشان دو ویژگی مهم هستند كه بر اساس آنها میتوان فهمید رژیم غذایی مناسب حیوان چیست. حیواناتی كه گیاه میخورند مانند گاو و اسب، صورتهای كشیدهای دارند كه متناسب با تعداد زیاد دندانهای آسیاب آنهاست. همچنین سیستم گوارش پیچیدهای در شكم بزرگشان قرار دارد كه میتواند فرآیند هضم دشوار گیاهان را انجام دهد. سگها و گربهها به صورت طبیعی گوشتخوارند. دندانهایشان تیز و برنده است تا به راحتی گوشت را تكه كنند. رژیمهای غذایی گوشتی، پر از مواد مغذی و قابلگوارش هستند كه به این معنی است كه زمان كمتری برای هضم نیاز دارند.
سیستم گوارشی انسان چیزی میان این دوست. ما همهچیزخواریم و غذاهای متنوعی را میخوریم كه شامل محصولات حیوانی و گیاهی میشود. ما هم دندانهای نیش تیز داریم و هم دندانهای آسیاب، و سیستم گوارشیمان هم به اندازهی كافی بلند است اما چندان پیچیده نیست. از آنجایی كه انسانها به صورت طبیعی همهچیزخوارند، میتوانند رژیم غذایی سالمی را پیش بگیرند كه در آن از محصولات حیوانی استفاده نشده باشد.
این تصمیمی است كه خود ما میتوانیم بگیریم. گیاهخواران و وگنها، برای این كه سلامت خود را حفظ كنند باید رژیم غذایی متوازنی داشته باشند كه در آن ویتامینهایی مانند B۱۲ یا D وجود داشته باشد، همچنین مواد معدنی مانند كلسیم، آیودین و زینك هم تأمین شود. در صورت كمبود این مواد احتمال ابتلا به پوكی استخوان افزایش پیدا میكند.
آیا گربه میتواند گیاهخوار باشد؟
كسانی كه گربه دارند احتمالاً با این حرف موافق خواهند بود كه گربهها، حیوانات متفاوتیاند. این در مورد رژیم غذایی آنها هم صدق میكند. گربهها گوشتخواران اجباری (Obligate Carnivores) هستند، به این معنی كه تنها با خوردن گوشت میتوانند زنده بمانند. گوشت در رژیم غذایی گربه، آمینواسید بسیار مهمی به نام تورین، ویتامین A و B، آرژنین و اسید آراشیدونیك را تأمین میكند.
كمبود یا نبود این مواد، باعث به وجود آمدن مشكلات حاد و جدی در حیوان خواهد شد كه شامل مشكلات در چشم، كبد، بیماریهای قلبی و اختلالهای مادرزادی میشود. همچنین احتمال مرگ گربهها در صورت خوردن غذاهای گیاهی بسیار بالا میرود. در انگلستان، صاحبان گربههای خانگی كه به گربههایشان غذاهای گیاهی میدهند میتوانند بر اساس «قانون رفاه حیوانات» مورد پیگرد قانونی قرار بگیرند.
سگها چطور؟
آناتومی بدن سگها به این معنی است كه آنها هم گوشتخوارند، اما تكامل سگهای خانگی در كنار انسانها، باعث شده كه بعضی ویژگیهای مورد نیاز برای زندگی در كنار انسانها و خوردن گیاهان را هم به دست بیاورند. به همین دلیل هم سگها میتوانند همهچیزخوار باشند و در رژیمشان از گوشت و گیاه استفاده كنند. با این همه سگها همچنان نیاز به رژیم غذاییای دارند كه سرشار از پروتئین و مواد مغذی باشد و گوارش سادهای هم داشته باشد. به همین دلیل سگهایی كه غذاهای وگن میخورند در هضم گیاهانی كه فیبر زیادی دارند به مشكل میخورند و در نتیجه بیشتر احتمال دارد كه دچار كمبود ویتامینهای D و B شوند.
تحقیقی كه روی سگهای بسیار پرتحرك انجام شده نشان میدهد كه خوردن رژیمهای غذایی گیاهی، به خون آنها آسیب رسانده، در حالی كه خون سگهایی كه رژیم غذایی معمول و گوشتی داشتند، مشكلی پیدا نكردند. البته تحقیقات دیگری هم انجام شده كه نشان میدهد سگها میتوانند با یك رژیم مناسب گیاهی، سالم بمانند.
رژیمهای غذایی گیاهی میتواند برای بعضی نژادهای سگ فواید داشته باشد كه نمونهی آن كم كردن احتمال ابتلا به سنگ مثانه در سگهای دالماسین است. نكتهی مهم دیگر این است كه سگها به طور كل از مزهی گوشت و جویدن آن لذت میبرند كه از نظر روانشناسانه، سلامت استخوانها و دندانها برای آنها فایده دارد.
به غذاهای حیوانات گیاهی میتوان اعتماد كرد؟
تحقیقات مستقلی نشان میدهد كه ۲۵ درصد غذاهایی كه در آمریكا به عنوان غذا گیاهی برای حیوانات به فروش میرسد، بر خلاف چیزی كه ادعا میكنند مواد مغذی كافی برای تأمین سلامت حیوان را ندارند. اما باید توجه داشت كه این مشكل فقط برای غذای گیاهی مخصوص حیوانات نیست و كمبود مواد مغذی مناسب در بعضی غذاهای معمول گربهها هم وجود دارد.
آیا میتوانید خودتان غذای گیاهی برای حیوان خانگیتان بپزید؟
تهیهی یك غذای گیاهی برای حیوان كه شامل تمام مواد معدنی و مغذی مورد نیاز بدن آنها باشد كار بسیار دشواری است. بسیاری از سگها نمیتوانند شیر لاكتوزدار بخورند و خوردن تخممرغ خام بیش از حد میتواند باعث كمبود مواد مهمی مانند بایوتین در آنها شود. بچهگربهها و تولهسگهایی كه به آنها غذاهای گیاهی داده شود، در معرض خطرات بیشتری هم قرار میگیرند چرا كه در ابتدای تولد به پروتئین زیادی نیاز خواهند داشت و رژیم غذایی نامناسب در آنها میتواند منجر به مشكلات استخوانی و رشدی شود.
بسیاری از كسانی كه تشویق به پیش گرفتن رژیمهای گیاهی برای حیوانات خانگی میكنند، میگویند این كار به بهبود گرمایش زمین، سلامت حیوانات و تناسب چرخهی غذا در طبیعت كمك میكند. بسیاری از آنها این ادعا را هم دارند كه مواد استفادهشده در این غذاها ارگانیك است. این كه بتوانیم سبك زندگی پایداری را پیدا كنیم كه بر اساس آن هم انسانها و هم حیوانها بتوانند سالم زندگی كنند اهمیت زیادی دارد. اما به همان اندازه مهم، این است كه صاحبان حیوانات خانگی از خطرات سلامتیای كه رژیمهای گیاهی برای حیوانات دارند آگاه باشند.
اگر قصد دارید رژیم غذایی گیاهی برای حیوان خانگیتان انتخاب كنید، پیشنهاد میكنیم كه حتما قبل از انجام آن با دامپزشكتان مشورت كنید. در نهایت مهم است بدانید كه اجبار كردن حیوانی كه به صورت طبیعی گوشتخوار است، به پیش گرفتن یك رژیم گیاهی، بیش آن كه نتیجهبخش باشد، آسیبرسان خواهد بود.